MAHAHUAL – Dagelijks meren er meerdere cruises aan in het Mexicaanse Mahahual. Dan wordt het minieme Caribische vissersdorpje overspoeld met vooral Amerikaanse senioren en schieten de prijzen van de horeca aan de fraaie boulevard automatisch omhoog. Maar enkele kilometers zuidelijker vind je juist haast ongerepte natuur. De rustieke, kraakheldere blauwe Caribische Zee. De palmbomen, witte stranden, onbegrensd groen. Talloze vogels verraden door prachtige samenzang hun massale aanwezigheid. Hier ligt Hotel Restaurant Maya Luna, van het Nederlandse echtpaar Carolien van Santvoord (56) en Jan Schmeitz (69).

Rijkelijk gevulde ananas
Je moet er wel een stukje voor reizen. Mahahual ligt een kleine vijf uur rijden van het internationale vliegveld van Cancún. Het hotel ligt vervolgens nog op een kwartiertje van het dorp. Daar word je overvallen door de rust. Her en der verspreid over het strand staan schaduwrijke palmbomen, hangmatten en strandstoelen. Zes pelikanen rusten op de zes palen in het water. Verder is er stilte. Het zeewater rolt ritmisch over het strand. Vanuit het restaurant heb je een prachtig zicht op dat water. De prijzen van het eten zijn vriendelijk, het eten verrukkelijk. Specialiteit: de rijkelijk gevulde ananas. Met rijst, curry, noten, garnalen en meer.

Hobbelig zandpad
Een hobbelig zandpad brengt je vanuit Mahahual naar het hotel. Slechts tweemaal per jaar wordt het door de bewoners zelf onderhouden en ligt het er weer spek en span bij. ,,Ons restaurant staat goed aangeschreven in het dorp. Mensen komen speciaal hierheen om wat te eten. Maar als dat zandpad er zo haast onbegaanbaar bij ligt zoals op dit moment, scheelt dat op een avond zo vijftien gasten”, vertelt Van Santvoord. Ze wil niet klagen, maar de staat van de weg is iets om moedeloos van te worden.

,,Je betaalt er belasting voor, maar daar zie je niets van terug. Mahahual is de grote melkkoe van het gebied. Als het eerlijker verdeeld zou worden, zou dit een van de mooiste dorpjes van Mexico kunnen zijn.” Aan de andere ondernemers in het dorp hebben ze over het algemeen niet veel. Iedereen opereert er op eigen houtje, er wordt weinig samengewerkt. ,Als er overleg is, zijn er volop ideeën. Maar het komt er niet van, er gebeurt niets.”
Sargasso aan de kust
Een groot actueel probleem is het sargasso, een soort zeewier dat sinds 2015 de kustlijn in heel het Caribisch gebied in toenemende mate teistert. Dat de Instagramfoto’s erdoor flink aan schoonheid inboeten, is niet eens het ergste. ,,Het wordt ook erger en erger. Wat alle 24 landen in de Caribische zee eraan doen? Opruimen, opruimen, opruimen. Maar niet bij de basis aangrijpen.” Zijzelf wijst op de zes pelikanen op de zes palen. ,,We hebben er weken aan gewerkt. Het strand brandschoon gemaakt, die zes palen in het water met een net ertussen. Eén golf, één paal gaat om en binnen het half uur lag het alweer vol.”

Uiteindelijk is het een grote natuurramp, waar bijna geen aandacht voor is. De basis ligt bij de ontbossing van de Amazone en het Congo Bassin. Alle rotzooi en gif komt in het water en stroomt de oceaan in. Door klimaatverandering wordt het water opgewarmd, wat de Sargasso nog meer laat groeien”, legt ze uit. Schildpadden kunnen niet meer aan land komen. Vissen gaan erdoor dood. En zeker, het heeft z’n weerslag op het toerisme. ,,Maar ja, wat moet Mexico doen? Brazilië de oorlog verklaren?
Carolien van Santvoord
Van Santvoord specialiseerde zich twintig jaar geleden in het internet. Schmeitz is vooral bekend als journalist, die in de jaren ’80 voor IKON verslag deed van de gewelddadige verkiezingen in El Salvador. Met hem begint het verhaal. Als hij in de jaren ’90 met vrienden gaat duiken voor de kust van Mahahual, besluiten ze met z’n drieën een stuk land te kopen. Er is nog niets. Een langgerekt strand met palmbomen.

,,Ze wilden een plek creëren voor overspannen journalisten, die een boek wilden schrijven”, grijnst Van Santvoord. Jarenlang komt het onderwerp tussen de vrienden ter sprake: wat gaan we doen met het land? De een wil er een huisje bouwen, de ander wil er gewoon soms heen. Schmeitz droomt van een hotelletje. Dan leert Schmeitz Van Santvoord kennen. Ze zien het avontuur wel zitten.
,,We zijn erheen gegaan, wilden het nogmaals ter plekke zien. Tot onze verrassing bleek een Nederlander samen met een Zimbabwaan een duikschool te hebben geopend. En die zagen een samenwerking wel zitten. Daar werd gelijk een probleem getackeld; dit is een duikgebied, je móet zoiets wel aanbieden”, kijkt Van Santvoord terug. Het tweede probleem was het internet. Dat is er niet. ,,Ik was me juist steeds meer aan het specialiseren online, voor mij was het essentieel. Diezelfde week reden we naar Xcalak, een dorpje vijftig kilometer van hier. Onderweg passeerden we een huis, waar ‘internet’ op stond. Bleek een Amerikaan bezig te zijn om deze kustlijn van internet te voorzien. Als dat geen goede tekenen zijn?”

Orkaan Dean
In november 2002 is het zover. Vijf kamers, waar zo’n 17 mensen kunnen overnachten. Het hotel wordt veelal door Amerikanen, Europeanen en Nederlandse vrienden bezocht. Vanaf de aanvang is het bouwen en onderhouden. Maar dan, augustus 2007, arriveert orkaan Dean bij het hotel. Een bijzonder heftige cycloon, uit de vijfde categorie. Alles wat niet van beton is, wordt verwoest.
,,We zijn vijf maanden dicht geweest, om alles weer opnieuw op te bouwen. De schade aan de natuur was nog veel erger, er hing geen blaadje meer aan de bomen. Dat is ook funest voor het toerisme, het was hier lelijk en kaal. We hebben gauw wat bananenbomen geplant; die groeien snel en zorgden voor weer wat kleur.” Na 2007 blijft het hier betrekkelijk rustig, hoewel de dreiging van nog zo’n Caribische storm er ieder jaar weer is.
Hotel Restaurant Maya Luna heeft een eigen website, waar het echtpaar uitgebreide informatie geeft over wat de toerist kan verwachten. Ook staan ze op de bekende boekingsites voor hotels. Deze laatste, maakt de toerist merkbaar verwend. En steeds mondiger, zij het online. Geven met gemak een slechte review, omdat het toevallig bij diens overnachting regende in Mahahual. ,,Het is af en toe flink frustrerend, er ligt zoveel buiten je macht. Veel mensen lezen niet meer, klikken haast blind iets aan. We zijn een eco-hotel. In de beschrijving staat dat we geen airco hebben. Vervolgens krijg je een 1 ster, omdat je geen airco hebt. Het blijft bijzonder hoe mensen tegenwoordig hun vakantie plannen” vertelt Van Santvoord.

Banco Chincorro
Na twintig jaar is het tijd voor iets anders en het hotel is net verkocht. ,,Het is en blijft natuurlijk een fantastische locatie. Mensen komen hier om te ontspannen, te ontladen, tot rust te komen. Bijna iedereen gaat hier heel positief weer weg. Morgenochtend komt de zon op uit de zee, dat is een prachtig beeld. Ga lekker op je dakterras zitten en aanschouw het. De omgeving is waanzinnig. Je zit heel dichtbij een van de mooiste duikgebieden ter wereld. Banco Chinchorro, bekend om de vele scheepswrakken, ligt 34 km uit de kust . De maan, de zee, de natuur, de dieren, de rust: dit is een geweldig hotel.” Meer informatie via https://hotelmayaluna.com/